GIS UZMANLARI BULUŞMA YERİNE HOŞGELDİNİZ.

GIS UZMANLARI BULUŞMA YERİNE HOŞ GELDİNİZ.
Bu blog ile; 1995 yılından bu yana yaptığım çalışmalardan elde ettiğim know-how'u tüm gis kurucuları ve yöneticileri ile paylaşmak ve ülkemizde oluşan kavram karmaşalarına tecrübelerime dayanarak açıklık getirmek ve ortadan kaldırmak istiyorum. GIS ya da kent bilgi sistemi kurmanın ve sonuçta bir kenti akıllandırmanın sanıldığı kadar basit olmadığını, yapılan hatalar ve doğruları ile birlikte ortaya koymaya çalışıyorum. Hepinizi bu çabaya katkı sağlamaya davet ediyorum.
Sonuçta kenti kablolu ya da kablosuz bir network ile kapsamanın akıllı kent için yeterli olmadığını, elektrik, gaz, su, kanalizasyon v.b altyapılar ile trafik, ulaşım, sağlık, enerji, istihdam yönetimi, afet kurtarma ve erken uyarı sistemleri, eğitim, güvenlik v.b. unsurların da akıllandırılması ve entegre çalışmaları gerekir. Makro düzeyde geleceğe yönelik tehditler, ihtiyaçlar ve bunlara karşı alınacak tedbirlerin planlanması da unutulmamalı tabi...

18 Aralık 2010 Cumartesi

Gaziantep sayısal şehre dönüşüyor

GaziantepSuperonline, 2010 yılında gerçekleştirdiği yatırımları, sunduğu ses, veri ve görüntü hizmetlerini, katma değerli servislerini, yurtiçi ve yurtdışında operatörlerle yaptığı iş ortaklıklarını uluslararası fiber bağlantılarını ve “dijital şehirler” vizyonunu Gaziantep’te gerçekleştirdiği basın toplantısıyla açıkladı.
Superonline Genel Müdürü Murat Erkan, yüzde 100 Turkcell Grup şirketi olmanın verdiği güçle Türkiye pazarına damgalarını vurmaya hazırlandıklarını dile getirdi. 2010 yılında tamamı fiber optik altyapı çalışmalarına yönelik 500 milyon TL yatırım gerçekleştiren Superonline’ın ‘kesintisiz yatırımla hızla büyüyen yenilikçi operatör’ haline geldiğini vurgulayan Erkan, fiber hızını ve kalitesini, 2010 sonuna kadar yaklaşık 23 bin kilometrelik altyapıyla Türkiye’nin dört bir yanına ve ara bağlantılarla komşu ülkelere ulaştırmaya kararlı olduklarını söyledi. Superonline Genel Müdürü sözlerine şöyle devam etti:
“Türkiye’nin öncü ve yenilikçi telekom operatörü olarak sabit hatlarda numara taşıma seçeneğinin sunulmasını tüm kullanıcılar için önemli bir kazanım olarak görüyoruz. Ne var ki uygulamada bazı güçlüklerin yaşanması ve gereken zamanlamalara uyulmaması sürecin uzamasına ve kullanıcılara hak ettikleri hizmetin gerektiği gibi sunulamamasına neden oluyor. Süreç ile ilgili her geçen gün bazı iyileştirmelerin olmasına rağmen uygulamada hala hedeflenen noktaya ulaşılamamıştır.”
Ulusal ve uluslararası toptan veri ve ses servisleri açısından önemli altyapı ve yetkinliğe sahip olan ve 45 ülkede 60 operatöre hizmet sağlayan Superonline, kullanım hakkını aldığı BOTAŞ altyapısı ile yeni nesil ağ ve fiber optik altyapı yatırımlarına süratle devam ediyor.
Superonline’ın, ülke genelinde oluşturduğu fiber optik şebeke sayesinde Türkiye’deki illerin uluslararası sayısal şehirler arasında yer almasını sağlayacak çalışmalarla elini taşın altına koyduğunu dile getiren Murat Erkan, “Özellikle Batı Avrupa’da son yıllarda hükümetlerin ve yerel otoritelerin konuyu sahiplenmesiyle gelişen ve uygulanan sayısal şehir kavramı, altyapının yanı sıra insanların hayatını kolaylaştırmayı temel öncelik olarak kabul etmeyi gerektiriyor. Bu kavramın temelinde; akıllı evler ile bütünleşik belediye hizmetleri, sürekli çevrimiçi esnaf topluluğu, otomatik sayaç okuma, çevrimiçi şehir güvenlik sistemleri, bilgilendirme kioskları, video gözlem, sayısal tabelalar, coğrafi bilgi sistem ile bütünleşik adresleme, anlık pozisyona göre hizmet önerme, akıllı toplu taşıma sistemi bütünleştirmesi gibi uygulamalar bulunuyor” dedi.
100 milyon TL’lik yatırım
Superonline, “dijital şehirler” vizyonu çerçevesinde Gaziantep özelinde 2010-2011 yılları toplamında yaklaşık 100 milyon TL değerinde yatırım yapmayı öngörüyor. Kentte Haziran 2010’da başlayan fiber optik altyapı çalışmaları Kasım ayı itibarıyla 180 km’ye ulaşmış durumda ve yılsonuna kadar 250 km’lik altyapının tamamlanması hedefleniyor. Murat Erkan, konuyla ilgili olarak şu bilgileri verdi:
“Gazianteplileri hızlı ve kesintisiz internete kavuşturacak kazı çalışmaları, son teknoloji ürünü araçlarla, alışılmış kazı görüntülerine meydan vermeden, yalnızca 10 cm’lik oluklar açılıp kısa sürede kapatılarak hızlı, kolay ve çevreye duyarlı şekilde gerçekleştiriliyor. Superonline’ın dev yatırımı ve Gaziantep Belediyesi’nin sayısal şehirler kavramına olan inancı sayesinde, yakın vadede Gaziantep’in daha modern ve uluslararası standartta bir şehir haline getirilmesi ve e-belediyecilik alanında önemli adımlar atılması planlanıyor.”
Superonline, Gaziantep’in ardından Adana, Mersin, Samsun, Antalya gibi illerde de bu tür çalışmaları gerçekleştirmeyi planlıyor.

http://www.gaziantep-bld.gov.tr/

Dijital gelecek İstanbul’da konuşuldu

Avrupa’nın “Dijital Gündem” stratejisi ile Türkiye’nin bilgi ve iletişim teknolojilerinde 2023 vizyonu İstanbul’da düzenlenen konferansta tartışıldı. TÜBİSAD (Bilişim Sanayicileri Derneği), ECİD (Elektronik Cihazlar İmalatçıları Derneği) ve TESİD’in (Türk Elektronik Sanayicileri Derneği) İşbirliği ve Finans Dünyası Dergisi organizasyonu ile düzenlenen; Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, TÜBİSAD Başkanı Turgut Gürsoy, Digital Europe Genel Direktörü Bridget Cosgrave, Avrupa Komisyonu Lizbon Stratejisi ve Bilgi Toplumu Politikaları Direktörü Detlef Eckert’inde aralarında bulunduğu çok sayıda ulusal ve uluslararası  ismin söz aldığı konferansta, Dijital Altyapıya Yatırımlar, Türkiye’nin Ar-Ge Kapasitesi, Teknolojik Öncelikleri ve Hukuki Zemin, AB 2020 ve Türkiye 2023 gibi başlıklar ele alındı.
Etkinlikte Avrupa Konseyi tarafından ortaya konan gelecek 10 yılı şekillendirecek AB stratejisinin hayata geçirilmesinin önemi vurgulanırken AB’nin 2020 hedefleri de ortaya kondu. Bilişim sektörünün altyapısını hazırlayacak kanunsal düzenlemelerde de geç kalındığını belirten Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, “Bilişim bir sektör değil. Ne iş yaparsanız yapın bilişime ihtiyacınız var. Her işin verimliliğini bilişim ile artırmak mümkün. Türkiye için bu konuda önemli fırsatlar var. Bizim 2023 yılı 160 milyar sektör büyüklüğü hedefi ulaşılabilir bir hedeftir. 2013 yılında 50 milyon geniş bant hedefimiz yine 2023’de 72 milyon genişbant hedefimiz var” şeklinde konuştu.
TÜBİSAD Başkanı Turgut Gürsoy yaptığı konuşmada, Dijital Europe 2020 stratejisinin her Avrupa vatandaşının sayısallaşmasını öngördüğünü; TÜBİSAD’ın da buna paralel olarak Türkiye’de her vatandaşın sayısallaşmasını öngördüğünü belirtti.
Gürsoy, bu amacın başarılabilmesi için öncelikle bilişimin stratejik sektör olarak kabul edilmesi, e-devletin önündeki engellerin kaldırılması ve bu alanda yasal altyapının zaman geçirilmeden kurulması gerektiğini söyledi.
Toplantıda söz alan Avrupa Komisyonu Lizbon Stratejisi ve Bilgi Toplumu Politikaları Direktörü Detlef Eckert de Avrupa’nın Dijital Ajandası hedefine ulaşmak için 2011 yılından gerçekleştirilmesi hedeflenen 101 eylem planından bazılarını anlattı. Türkiye’nin Avrupa’ya göre genç nüfusuna dikkat çekerek e-öğrenme olanaklarının genişletilmesi ile yeni fırsatlar yakalayabileceğini vurgulayan Eckert, EU 2020 sayısal ajandasında da akıllı büyüme, inovasyon, iklim değişikliği, sürdürülebilir büyüme ve kapsayıcı dahil edici büyüme gibi konuların öne çıkan başlıklar olduğunu dile getirdi.
Dijitalleşmeye engel olan noktalara da dikkat çeken Eckert, sanal suçlar ve ağlara güvenli erişim ve dijital haklara ilişkin yasal düzenlemelerin yapılmasının bu engelleri oluşturduğunu belirtti. Genişbant yatırımlarının şart olması gerektiğini de dile getiren Eckert, bunun yatırımlar için özel sektörle karma model geliştirilmesinin şart olduğunu vurguladı.

16 Aralık 2010 Perşembe

YEREL YÖNETİMLERDE KENT BİLGİ SİSTEMİNİ OLUŞTURAN YAZILIMLARIN METODOLOJİSİ


            Bu gün e-belediye, e-devlet, e-yönetişim ve akıllı kentlerden bahsedilirken, özellikle yönetim bilgi sistemi tarafında oldukça çok yazılım (MIS) firması tarafından yönetim bilgi sistemi programlarının geliştirildiğini görmekteyiz. Bunlar oldukça yetenekli ve özellikle belediyelerin teknik olmayan birimlerinin neredeyse tüm iş süreçlerini otomize edecek yapıya kavuştukları görülmektedir. Yazılım teknolojilerindeki ve programlama dillerindeki hızlı gelişmeler de bu firmaların elini güçlendirmiş ve böylelikle oldukça yetenekli yazılımlar geliştirme olanakları bulmuşlardır. Henüz yerli örnekleri piyasada kullanılmaya başlanmamış olsa da yapay zekâ yazılımları dahi yazılmaya başlanmıştır. Oldukça sevindirici olan bu gelişmelere imza atan yazılım firmalarının sayısı yirminin üzerindedir. Bunların dışında sektöre yeni giren ve işe yeni başlayan küçük firmalar sayılmamışlardır.
Türkiye’de; Yönetim Bilgi sistemi (MIS) alanında 25 yılı aşkın bir zamandır çalışmalar ve yazılım geliştirmeler yapılmaktadır. İlk Yönetim bilgi sistemi uygulamaları 1984-1985 yıllarında emlak vergilerinin belediyelere devredilmesinden sonra başladı. İlk yıllarda geliştirilen yazılımlar sadece emlak vergilerinin tahsiline yönelikti. Bu karmaşık ve yoğun işlerin üstesinden gelen ve belediyelerde vergi tahsil süreçleri ve bu süreçlerin aldığı zamanlar bakımından oldukça rahatlama ve zaman tasarrufunun yanında hesaplarda doğruluk düzeyinin artması ve geçmiş işlemler ile kayıtlara ulaşımda kolaylık ve hız sağlamıştır. Belediyeler bu emlak vergisi tahsilat otomasyonlarının faydalarını gördükçe daha farklı işlerini de benzer sistemler ile yürütme arayışına girmiş ve vergi tahsil otomasyonu geliştiren firmalardan bu tür taleplerde bulunmuşlardır.
            Bu talepler emlak vergisi tahsil otomasyonlarını (Yazılımlarını) geliştiren yazılım firmaları için yeni iş alanları ve yeni kazanç kapıları açılmasına neden olmuştur. Belediyelerin talepler arttıkça artmış ve zamanla bu firmalar sadece belediyelere çalışan özel yazılım firmaları haline gelmişlerdir. Tek müşterileri de belediyeler olmuştur. Diğer müşterilerini zamanla bırakmış ve sadece belediyelerin ihtiyaçlarına yönelik yazılım geliştirmeye yönelmişler ve bu alanda uzmanlaşmışlardır. Bilgisayar kullanımının yaygınlaşması ve belediyelerde her masa başında çalışan personelin bilgisayarlaşması arttıkça iş süreçlerinin bilgisayar ortamına aktarılması ve otomize edilmesi talepleri de artmış ve zamanla bu eğilim bir zorunlu bir ihtiyaç haline gelmiştir. Bu durum yönetim bilgi sistemi geliştiren yazılım firmaları için daha çok iş ve daha çok çalışma anlamına geliyordu. Bu talepleri karşılamaya çalışan MIS firmalarının personel yapılarındaki en büyük ve radikal değişim ar-ge departmanlarında olmuştur. Firmaların çoğu Türkiye’de ilk defa ar-ge kelimesi ile bu dönemde tanışmıştır.
            Bu süreç büyük bir değişime neden olmuş ve MIS firmaları belediyelerden yazılım ve otomasyon talebi almak yerine artık belediyelere kendileri proje geliştirip kendileri teklif götürür oldular. Önce belediyelerin iş süreçleri inceleniyor ve bunlar ilgilerine göre gruplandırılıyordu. Sonrasında ise bu süreçleri otomize edecek yazılımlar geliştiriliyor, bilgisayar ortamında hazırlanan sanal senaryolar ile test ediliyor ve hedeflenen performans elde edilince de bu otomasyon sistemleri belediyelere teklif edilip pazarlanmaya çalışılıyordu. Yazılım alanındaki bu hızlı gelişme donanım üreticilerini de tetikliyor ve gelişmeye ayak uydurmaları için itekliyordu. Çünkü hızla gelişen yazılımlar daha çok işi otomize edip bilgisayar ortamına aktarıyordu. Bu durum mevcut bilgisayar donanımlarının performansları yetersiz kalıyor ve bilgisayarlardan daha fazla performans beklenmesine neden oluyordu.
Donanım üreticilerini dürten ve tetikleyen daha önemli bir etken de gelişen yazılımların çoklu oturumları desteklemeye başlaması ve bir programın, bir bilgisayar üzerinden birden fazla personel tarafından kullanılmasına olanak sağlaması oldu. Kullanıcı sayısı arttıkça programların kurulu olduğu ana bilgisayarlar yetersiz kalmaya başladı. Bu durum, bu gün sunucu adıyla temsil edilen ana bilgisayarların operatör bilgisayarlarından ayrılmalarını zorunlu kıldı. Bu durum ülkemize sunucu ithal eden bir çok distribütör firma doğurdu.
Türkiye en başından bu yana teknoloji ve özellikle de elektronik ve bilgisayar alanında, Avrupa ve Amerika ülkelerini ve hatta uzak doğu ülkelerini onlarca yıl geriden takip etmiştir. Bu nedenle bu ülkeler ile aramızda her zaman bir mesafe farkı olmuştur. Anacak sevindirici olan bir konu var ki o da, geriden gelmemize rağmen Türkiye’de bu teknolojilerin yayılma hızı gelişmiş ülkelere oranla kat kat daha yüksektir. Tabi bu durumun bizleri şımartmaması ve rehavete düşürmemesi gerekir. Zira hala %100 yerli bir bilgisayar firmamız yok. %100 yerli bir bilgisayar donanım ve parça üretici firmamız yok. Türkiye’de ram, ana kart ve ya ekran kartı ve hatta en basit modemlerin bile üretilemiyor olmasının içler acısı bir durum olduğunu düşünüyorum.
1994 te www [1] protokolünün geliştirilmesiyle birlikte internet kullanımı da artmış ve hızla yaygınlaşmıştır. Zamanla internet üzerinden web protokolü ile veri paylaşılabileceği fark edilmiş ve yaygınlaşmaya başlamıştır. Sunucu tabanlı çalışmaya başlayan programlar da webde paylaşılmaya ve belli şifreli kanallar (WPN) yoluyla internet üzerinden de kullanılmaya başlandılar. Bu iş için web servisleri geliştirilmesi işi de yazılım firmalarının yeni gözdeleri konumuna yükseldi. 2000’li yılların başlarından itibaren yazılımlar özellikle web için yazılmaya başlandı. Web, oldukça esnek ve kolay yönetilebilen bir ortamdı ve bu özellikleri ile uzak ve lokasyonlarda çalışan kurum ve firmaların merkezdeki sunuculara ulaşmaları ve bu sunucular üzerindeki otomasyon sistemlerini ofisteymiş gibi kullanmalarına olanak sağlıyordu.
Belediyeler ve devlet zamanla webin bazı kamu hizmetlerini on-line olarak vatandaşa sunmakta kullanılabileceğini fark ettiler. Aynı bilinç paralel olarak yazılım firmalarına da yansıdı. Bu konuda kurumlar birbirleri ile yarışmaya başladılar. Bu yarış on-line hizmet alanında sınır olmadığını ortaya koydu.
On-line olarak ilk hizmetlerden birisi İstanbul/Kadıköy belediyesinin internet üzerinden vergi tahsilatıdır. Sorunları ve eksikleri de olsa bu, web üzerinden on-line ve etkileşimli olarak verilen ilk uygulamaydı. İlk vergi tahsilatı da o dönem CHP genel başkanı olan Deniz BAYKAL’dan basın önünde olmuştur. Bursa belediyeleri de bu alanda öncü uygulamalara imza atmışlardır. Özellikle coğrafi bilgi sistemi alanında yeterli ve sağlıklı e-hizmet verebilmek amacıyla tüm haritaların ve planların sayısallaştırılmasının ilk örnekleri buski ve bursa büyükşehir belediyesinde görülmekte. Bursa büyükşehir belediyesi, coğrafi bilgi sisteminin önündeki en büyük sorun olarak duran kadstral altlıklardaki uyumsuzluklar ve kadastral kaymaların düzeltilmesi için kadastro bölge müdürlükleri ile protokol imzalamış ve tüm Bursa’nın kadastrosunu sayısallaştırmaya koyulmuştur. Bursa’nın büyük ilçelerinden Osmangazi belediyesi de bu dönemde atılım yapmış ve Büyükşehir belediyesinin sayısallaştırma çalışmasını bitirmesini beklemeden daha çabuk sonuç almak için kadastro sayısallaştırma işini büyükşehir belediyesinden devralıp kendisi tamamlamıştır. Bursa’dan Osmangazi ve Nilüfer belediyeleri yaptıkları bu tür çalışmalar ile e-tr ödüllerine layık görülmüşlerdir. Osmangazi belediyesi kadastro sayısallaştırması ve saha envanteri çalışması (Gelir artırıcı çalışmalar) neticesinde elde ettiği ilave kazanç ile kendisine modern bir belediye hizmet binası inşa ettirmiştir.
Artık devlet bu işe el atma ihtiyacı duydu ve tüm kamu hizmetlerinin on-line olarak webden verilmesi gerekliliği genelgeler ile tüm kamu kurumlarına duyuruldu. Ancak devletin farkına vardığı daha önemli bir gerçek vardı. O da kamu kurumlarının birlikte çalışarak ve verilerini paylaşarak gerçek manada web hizmeti verebilecekleri idi. Çünkü kurumlar hizmetlerinde birbirlerine bağlıydılar ve bazı hizmetleri verebilmeleri için diğer kurumların da fraklı bir takım hizmetleri üretmiş ve kendileri ile paylaşıyor olmaları gerekiyordu. Bu paylaşım işinin de tek bir elden ve güçlü bir otorite tarafından organize edilmesine ihtiyaç vardı. Çünkü kamu geleneksel iş süreçlerine ve çalışma yöntemlerine çok bağlıydı ve bunu güçler üstü bir otorite değiştirebilirdi. Bu otorite de devletin ta kendisi idi.
Bunun farkında olan merkezi yönetim 2005 yılında 2005/20 sayılı genelge ekinde birlikte çalışabilirlik rehberini yayınladı. Bu genelge kurumları birbirleri ile veri paylaşımı konusunda zorunlu kılıyordu. Veri paylaşımı tamam da ortada bir sorun vardı. İş bu kadar kolay değildi. Bu sorun da, verilerin ve bu verilerin üretilip kullanıldığı ortamların standart olmaması idi.
Yönetim Bilgi Sistemi (MIS) alanında bu kadar çok firma bu kadar çok çeşitli MIS otomasyonları geliştirmiş iken, Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS) alanında bu gelişme sağlanamamıştır. Coğrafi bilgi sistemleri alanında yazılım geliştiren birkaç firma olmasına rağmen bunların çalışmaları yönetim bilgi sistemi firmalarından oldukça geri kalmışlardır. Bu firmalar önceleri cad tabanlı mühendislik (Harita ve planlama) çizim programları üreterek işe başlamışlardır. Bu firmaların bir tanesi hariç tamamı daha GIS kelimesini dahi telaffuz edemeden kapanmak zorunda kaldılar. Onların kapanmasının da verdiği rakipsizlik ile birlikte Netcad firması adını aldığı harita/plan çizim programı ile iyi bir gelişme grafiği çizdi ve kadastro müdürlükleri ile belediyelerde tekelleşmeye başladı. Yabancı menşeli birçok güçlü rakibi olmasına rağmen Netcad, tek yerli üretim cad programı olarak Türkiye’nin tercihi oldu. 2000 li yılların başından itibaren GIS kelimesini dillendirmeye başlayan ve bu alanda yazılımını da revize eden firma yine Türkiye’nin ilk GIS yazılımının sahibi oldu. İlk ve tek yerli GIS yazılımı belediyelerde 2003 yılından sonra hızla yayılmaya başladı. 2005 yılında internetten ilk on-line imar durumu veren belediye Kartal Belediyesi oldu. Bu uygulama tüm belediyelere hızla yayıldı ve standart bir CBS uygulaması halini aldı.
Yabancı kaynaklı rakiplerinin uluslararası gücüne rağmen yerli üretim olması ve Türk halkının ihtiyaçlarına ve taleplerine göre oldukça hızlı bir şekilde kendini güncelleyebiliyor olması Netcad firmasının GIS alanında da tekelleşmesini sağladı.
GIS alanındaki bu firma açığını gören MIS firmaları bu pastadan da pay almak arzusuyla kolları sıvayıp GIS alanına da el attılar. Bazıları yabancı menşeli firmaların yazılımlarını ülkemize ithal ettiler. Çalıştıkları belediyelere bunları da teklif etmeye başladılar. Hatta bazı önde gelen MIS firmaları güçlü ekonomik yapılarının ve kalabalık müşteri sayılarının kendilerine sağladığı güç ile, çalıştıkları belediyeleri ve yeni teklif verdikleri belediyeleri GIS yazılımlarını da MIS ile birlikte almaya zorlamışlardır. Bu firmalara Sampaş ve Üniversal örnek verilebilir. Bazı MIS firmaları da kendileri GIS yazılımı geliştirme yoluna gitmişlerdir. Bunlar da müşterilerine MIS ve GIS yazılımlarını birlikte satmaya çalışmışlardır. Bu firmalara da Belsis örnek verilebilir. Üniversalin de kendi geliştirdiği bir GIS yazılımı mevcuttur.
Ben yıllarca MIS ve GIS firmalarının ayrı ayrı sektörlerden olduklarını savundum. Birbirleri ile entegrasyon haricinde çok ta alakaları olmadığını dile getirdim. Herkesin kendi işini yapması gerektiğini, enerjilerini kendi alanlarında uzmanlıklarını artırmak için harcamalarını tavsiye ettim. Bu şekilde daha verimli ve daha başarılı olabileceklerini savundum. Türkiye’de tek GIS firması Netcad olduğu için de Kartal belediyesinde GIS konusunda Netcad tarafını tuttum. Bu nedenle özellikle üniversal olmak üzere firmalar bana “Netcad’çi” lakabını yakıştırdılar. Her şeye rağmen bu savımı hala korumaktayım.
Bu gün geldiğimiz noktada MIS firmalarının, alanlarında bu kadar uzmanlaşmış ve sayıları da bu kadar fazla iken GIS alanına el atmalarını yanlış buluyorum. Bunların yerine MIS firmalarından tamamıyla bağımsız olarak sadece GIS üzerine yazılım geliştiren firmalar doğsa ve bunlar hem devlet hem de MIS firmaları tarafından desteklense güzel ülkemiz için daha hayırlı olur kanaatindeyim. MIS firmaları da yeni bir GIS yazılımı geliştirmeye çalışmak yerine piyasaya çıkan bu GIS firmaları ile çözüm ortaklığına giderek tam entegrasyon sağlasalar, hem onlar hem de yeni GIS firmaları kazançlı çıkar. Bu şekilde hem yeni istihdam kapıları açılmış olur hem de tekelleşmenin önüne geçilmiş olur. Ayrıca bu sayede yeni fikirlerin de önü açılmış olur ve bu tüm firmalar da bunlardan faydalanmış olur.
Devlet on-line olarak birlikte çalışabilirliğin önündeki engellerden biri olarak ortada duran veri standardizasyonu ihtiyacına karşılık olarak UVDF (Ulusal Veri Değişim Formatı) nı geliştirmiş ve bir genelge eşliğinde yayınlamıştır. 2007 yılında TÜİK koordinatörlüğünde yapılan bir saha çalışması ile tüm Türkiye’nin adres yapısı merkezi bir çatı altına alınmış ve UAVT (Ulusal Adres Veri Tabanı) geliştirilmiştir. Tüik daha sonra bu sistemi Nüfus işleri genel müdürlüğüne devretmiştir. TC kimlik numarası ile de entegre edilen sistem sayesinde artık her iş için her yere nüfus cüzdanı sureti ile ikametgah götürmek ve bunun için de bir günümüzü muhtarlıklara ayırmak zorunda kalmıyoruz. Bu sistemin sorunları ve eksikleri de yok değil tabii. Ama dünya teknoloji tarihindeki hangi iş veya icat ilkinde dört dörtlük olmuş ki. Hepsi bir şekilde uygulanmaya başlanmış ve hataları, eksikleri görüldükçe giderilmiştir. Bunun böyle olması neredeyse değişmez bir kanundur.
Bütün bu süreç yaşanırken Ankara’da birlikte çalışabilirliğin son noktası olarak tanımlanan e-devlet kapısı de e-dönüşüm Türkiye projesi[2] kapsamında sürdürülmekteydi. Kamu hizmetlerinin elektronik ortamda sunulacağı e-Devlet Kapısı Projesinin www.türkiye.gov.tr’nin açılışı Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından aralık 2008’de gerçekleştirildi. Erdoğan, e-devletle ilgili çalışmalarda mevzuattaki engellerin kaldırılması gerektiğini belirterek,
_“Çalışmalara paralel olarak mevzuatta, bürokratik işlemlerin kağıt ortamında yürütülmesini zorunlu kılan hükümlerin de değiştirilmesi gerekiyor. Bu çerçevede hazırlıkları sürdürdüğümüz ‘Birinci e-devlet Reform Paketi’ni en kısa sürede tamamlayarak Meclis’e sevk edeceğiz” şeklinde konuştu. E devletin kullanımının artırılması için bilgisayar kullanımının da artırılması gerektiğini belirtti ve bu konuda da çalışmalar yaptıklarını anlattı. Açılış tarihinde okullara gönderdikleri bilgisayar sayısının 727000, BT sınıfı sayısının da 22280’e ulaştığını belirtti. Vatandaşların sıra beklemesinin önüne geçecek nitelikteki çalışmaların 1 yıl içinde tamamlanmasını beklediklerini kaydeden Erdoğan şöyle konuştu:

“Bütün bu projeleri e-devlet kapısı ile entegre hale getireceğiz. Hem projelerin içeriğini zenginleştireceğiz, hem de genel olarak sitenin hızla gelişmesini temin edeceğiz. Diğer taraftan çalışmalara paralel olarak mevzuatta, bürokratik işlemlerin kağıt ortamında yürütülmesini zorunlu kılan hükümlerin de değiştirilmesi gerekiyor. Bu çerçevede hazırlıkları sürdürdüğümüz ‘Birinci E-Devlet Reform Paketi’ni en kısa sürede tamamlayarak Meclis’e sevk edeceğiz. Başbakanlık nezdinde ilgili tüm birimlerin yer aldığı bir komisyon oluşturuyoruz. Bu komisyon tıpkı tasarıların AB müktesebatına uyumluluğunun gözden geçirilmesi gibi hizmetlerin bilgi toplumuna uygunluğunu kontrol edecek. Böylece bu çerçevedeki eksiklikleri bulunan kanun tasarılarının Meclis’e gitmeden eksikliklerini giderilmesini sağlamış olacağız. Bilgi çağının müreffeh ve gelişmiş Türkiye’sini hep birlikte oluşturuyoruz. Kararlı bir şekilde bu yolda devam edeceğiz. Muasır medeniyetler seviyesinin üstüne çıkma hedefimiz var ve burada yakalayacağız. Sanayi devriminde kaldığımız gecikmeyi bilgi toplumu konusunda yaşamamalıyız. Ve bunun milletimize de yaşatmamalıyız. Bunun öncülerinden biri haline dönüşmeliyiz. Yeniliklere son derece açık olan milletimiz en büyük zenginliğimizdir. Bunun için uzmanlarımız yorulmak bilmeden çalışıyorlar.”
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ise törende yaptığı konuşmada, kamu hizmetlerinin tek kapıdan etkin ve şeffaf şekilde sunulacağı proje kapsamında başlangıçta 22 pilot hizmetin verileceğini söyledi. Kamu kurumlarının elektronik hizmet konusunda istekli olmalarının projenin yaygınlığını ve başarısını önemli ölçüde etkileyeceğini belirten Yıldırım, e-Devlet Kapısı’nın açılışıyla Türkiye'nin bilgi toplumuna geçiş sürecinde önemli bir adım atıldığını savundu. Türkiye'nin bilgi toplumuna gidiş sürecinde hazırlanan 111 eylem planından önemli bir ayağının www.türkiye.gov.tr olduğunu kaydeden Yıldırım, kamu hizmetlerinin yaygınlaşması için hukuki düzenlemelerin yapılmasını şart olduğunu söyledi. Yıldırım, “Bizim kamu sistemimiz sanal ortamda hizmet vermeye uygun olmayan bir mevzuat alt yapısına sahip. Bu nedenle düzenlemeler yapılmalı. Tek bir esas belirlenmeli. Vatandaş her yerde, her işlem için TC Kimlik Numarası dışında başkaca bir ihtiyaç olmadan bilgiye erişmeli, işlemlerini yapabilmeli ve sonucu eline verilmeli. e-Devlet Kapısı'nın amacı budur” dedi. Bakan, bir yıl içinde vatandaşların en az %50’sinin sistemi kullanacağını beklediklerini ifade etti.[3]
            Bu gün e-devlet kapısından birçok hizmete ulaşılabiliyor. Vatandaşlar burada yapacakları sorgulama ve işlemler için ptt aracılığıyla tahsis edilen kendilerine özel e-devlet şifrelerini kullanıyor.
Artık e-yapılanmanın ve e-hizmetlerin önemi devlet tarafından da tam olarak anlaşılmış durumda. Her alanda büyüklükleri ve organizasyon yapıları ne olursa olsun devlet kurumları öyle ya da böyle e-devlet vizyonu doğrultusunda bir takım çalışmalar yapıyorlar. Ancak devletin şu durumda bir eksiği var. Bu ne bütçe ne de eğitimli personel eksiğidir. Bu eksik devletin irili ufaklı tüm birimlerini ve merkezi yönetimden bağımsız olan kamu kurumlarını bu vizyon çerçevesinde organize edecek bir otoritenin oluşturmamış olmasıdır. Yukarıda anlatılan sürecin başından bu yana çeşitli kurullar, komisyonlar ve konseyler şeklinde çalışma grupları oluşturulmuş olmasına karşın bu grupların pek de başarılı olamadıkları görülmektedir. Boş boş yapılan toplantılar ve mail grupları üzerinden çeteleşerek yapılan işler ile e-devlet misyonunun tamamlanamayacağı açıktır.
2005 yılında e-dönüşüm Türkiye icra kurulundan bir arkadaşla görüşme imkânı buldum. Yanımda benimle birlikte çalışan bir arkadaşım da vardı. Tanıştık ve önce biz yaptıklarımızı anlattık. Sıkıntılarımızdan ve bu sıkıntıların her belediyenin ortak sıkıntıları olduğunu, e-devlete giden yolun e-belediyelerden geçtiğini ve belediyelerin de e-belediye olabilmeleri için bu sıkıntılarından kurtulmaları gerektiğini ifade ettik. Böyle bir icra kurulu kurulmuşken bu oluşuma dâhil olmak istediğimizi tecrübe ve projelerimiz ile çalışmalarına katkıda bulunmak istediğimizi anlattık. Bu icra kurulunun çalışmaları sonucunda kurumların bu sıkıntılarından kurtulabileceğini umduğumuzu ve buna bizim de zerre kadar bir katkımız olursa bundan mutluluk duyacağımızı belirttik.
Arkadaşımız da bize icra kurulunun çalışmalarını anlattı. Daha doğrusu anlatmaya çalıştı. Çünkü ortada ciddiye alınmış bir çalışma yoktu. Kurul üyeleri bu işi asıl işlerinin yanında boş zamanlarında bir araya gelip sohbet edebilecekleri bir arkadaş cemiyeti gibi görüyorlardı. Bir mail grubu kurmuşlar ve bunun üzerinden birbirleri ile mailleşiyorlardı. Tüm bilgi paylaşımı bu şekilde idi[4]. (Bunu kendisi söylemedi. Konuşmanın seyrinden ve anlatılanlardan kendi çıkardığım sonuçtu. Ama konuşmanın sonunda bu izlenimimin doğru olduğu ortaya çıkacaktı.) Kurul yılda ancak bir ya da iki kez toplanabiliyordu. Tabii ben gayri ihtiyari bir tepki gösterdim;
_ Yahu bu iş bu kadar basit mi? Google grup gibi bir mail grubu üzerinden mailleşerek ve yılda sadece bir-iki kez toplantı yapılarak bu iş başarılabilir mi? Siz buna inanıyor musunuz? Dedim. Arkadaşımız:
_ Bu işi bu kadar küçümseme, Çalışmalarımız bir mail grubu ile haberleşmek kadar basite indirgenemez.  Şeklinde cevap verdi. Sohbetimizi bitirdik. Vedalaşırken birbirimizin kartlarını aldık. Kurul üyesi arkadaşımızın bize verdiği kartvizitte Google üzerinde oluşturulmuş bir mail grubunun mail adresi vardı. Gülümseyerek oradan ayrıldım ve yanımdaki arkadaşımla birlikte uğradığımız hayal kırıklığını konuşarak belediyemize geri döndük.
Yukarıda bahsettiğim otorite böyle bir otorite değildir. Her yönüyle işi sadece e-devlet vizyonu doğrultusunda çalışmak olan, mesaisinin tamamını bu işe harcayan ve bunun için maaş alan profesyonel, tecrübeli ve uygulamadan gelen insanların oluşturduğu vizyoner bir kadroya sahip hakikatli bir kurumdan bahsediyorum. Bu kurum tüm kamu kurumlarını birlikte çalışabilirlik kriterleri çerçevesinde bir araya getirebilmek için gerekli mevzuat darboğazlarını araştırıp ortadan kaldırılması için hükümetler iile dirsek dirseğe çalışacak ve düzenleyici mevzuatların yürürlüğe girmesini sağlayacaktır. Bu kurum gerektiğinde uç noktadaki kurumlara yaptırım dahi uygulayabilecek ve bir denetim gücüne de sahip olmalıdır. Devletin icrasının başında olan hükümetler de bu kuruma tam destek vermelidir. Ancak bu şekilde gerçek manada e-devlet olunabilir, E-devlet kapısı o zaman gerçek işlevselliğine kavuşur.


[1] İnternet ve web terimleri aynı olguyu tanımlamaz. Zira web sadece internet üzerinde çalışan bir servistir. Web kavramı, CERN'de bir bilgisayar programcısı olan Tim Berners-Lee'nin HTML adlı bilgisayar dilini bulup geliştirmesiyle oluşmuştur. Bugün de kendisinin başkanı olduğu W3C (World Wide Web Consortium) tarafından idare edilmektedir. WWW, 1994 yılından beri hızla büyümekte, kullananların yaş aralığı genişlemektedir.
[2] E-Dönüşüm Türkiye Projesi ile ilgili detaylar ve projenin tarihsel gelişimi  “Türkiye E-Devletin Neresinde?” başlığı altında verilmiştir.
[3] Başbakan ve bakanın konuşma metinleri Hürriyet gazetesinin 18 aralık 2008 tarihli web haberinden alınmıştır. (http://www.hurriyet.com.tr/gundem/10597054.asp)
[4] Bunu kurul üyesi arkadaşımız kendisi söylemedi. Konuşmanın seyrinden ve anlatılanlardan kendi çıkardığım sonuçtu. Ama konuşmanın sonunda bu izlenimimin doğru olduğu ortaya çıkacaktı.

Azmi GÜN
Akıllı Kentler ve e-yönetişim ızmanı

BİLİŞİM KENTLERİ ÇALIŞTAYI SONUÇ RAPORU

               Bilişim Kentleri İstanbul Çalıştayı 26 Kasım 2010 tarihinde Kadir Has Üniversitesi Cibali Kampüsünde gerçekleştirilmiştir. Çalıştayda yerel yönetim iş süreçlerinin, yerel yönetimde yaşayanların istekleri doğrultusunda bilişim destekli projelerin gerçekleşebilmesine yönelik yol haritalarının belirlenmesi ve sonucunda yerel yönetimlere ve vatandaşlara yol gösterici nitelikte bir kılavuz hazırlanması için deneyim paylaşımı yapılmıştır.
         Çalıştay sonuç raporunu kesinleştirip katılımcılarına gönderdi. Bu rapor ana hatlarıyla akıllı şehirlere ulaşmak için gerekli stratejileri içermektedir. Bundan sonraki süreçte Alt çalışma grupları çalışmalarına devam edecek ve belirlenen bu stratejiler doğrultusunda sektörü ve kamu kurumlarını yönlendirmeye çalışacaklar. Bu çalışmalar sonucunda ayrıca Bilişim Kentleri Uygulama Klavuzu oluşturulacaktır.Yapılan çalışmaların neticesinde yayınlanan raporları burada yayınlıyor olacağım.

BİLİŞİM KENTLERİ ÇALIŞTAYI SONUÇ RAPORU İÇİN TIKLAYINIZ.

4 Aralık 2010 Cumartesi

IBM'den 100 akıllı şehre dev bütçe

IBM, dünya genelinde 100 farklı belediyeye yardımcı olmak amacıyla 50 milyon dolar değerinde teknoloji ve hizmet sunacağı, ''Smarter Cities Challenge'' (Akıllı Şehirler Mücadelesi) destek programını duyurdu.
IBM'den yapılan yazılı açıklamaya göre, belediyelere rekabet gücü sağlayacak destek programı kapsamında IBM uzmanlarından oluşan ekipler, şehirlerdeki belediyelerin üst düzey yöneticilerine, başarılı bir şekilde büyüme, belediye hizmetlerini daha etkili bir şekilde sunma, vatandaşla ilişkileri geliştirme ve verimlilik düzeyini artırma konusunda önerilerde bulunacak.
''Smarter Cities Challenge'' destek programında yer alacak her kent belediyesine sunulacak bağışın yaklaşık değeri 400 bin dolara eşit olacak.
Destek programında yer almak isteyen belediyelerin, kentlerinde önem arz eden ve makul uygulamalarla sonuca varma olasılığı bulunan 2 ila 4 stratejik konuyu belirterek başvurması bekleniyor. Programa katılacak belediyelerin seçiminde, belirtilen bu konuların yanı sıra kentin geçmişte problem çözümü konusunda sergilediği yenilikçilik ve performans,teknolojive açık veri kullanımındaki kararlılık, şehir yöneticileri ve halk ile kurulacak ilişkiler açısından gerekli erişim ve zaman ayırma olanakları ve sergilenen isteklilik düzeyi de değerlendirilecek.
Destek programına, büyüklüklüklerine bakılmaksızın tüm belediyeler başvuruda bulunabiliyor. Ancak nüfusları 100 bin–700 bin arasında olan şehirlerin bu deneyimden daha fazla kazanç sağlaması bekleniyor.
AA

http://www.aksam.com.tr/ibmden-100-akilli-sehre-dev-butce--1087h.html

http://www.samanyoluhaber.com/(A(ejP6NyXKywEkAAAANzk2YmU1N2EtNTQyMS00YmUyLWIzYjEtODlkNDQwNjRkZGNk61JlFxwvivZ4GCyBqN7Y0ao0Jdc1))/Content.aspx?NewsId=476547&AspxAutoDetectCookieSupport=1

http://www.ibm.com/smarterplanet/us/en/sustainable_cities/ideas/index.html

Türkiye E-Devletin Neresinde?

E-DÖNÜŞÜM TÜRKİYE PROJESİ

Geçmiş yıllarda, farklı isimler altında yürütülen çalışmalar, genellikle birbirinden bağımsız ve ülkenin öncelik ve ihtiyaçları yerine, kurumsal öncelik ve ihtiyaçlara dayalı olarak ön plana çıkmış ve çoğunlukla ekonomik ve sosyal istikrarsızlık ortamında uygulama imkanı bulamamıştır. Bilgi toplumu olma yolundaki çalışmaların daha bütüncül, ülkeye ekonomik katma değer kazandırmayı ve toplumsal refahı artırmayı öncelikli gören, somut hedefleri olan ve katılımcı bir yaklaşımla ele alınarak yürütülmesi ihtiyacı, yeni bir kurumsal yapının oluşturulması gereğini ortaya çıkarmıştır. 
58. Hükümet tarafından hazırlanan Acil Eylem Planı'nda e-Dönüşüm Türkiye Projesi'ne yer verilmiş, söz konusu projenin koordinasyonu, izlenmesi, değerlendirilmesi ve yönlendirilmesi ile ilgili olarak DPT Müsteşarlığı görevlendirilmiştir. Ayrıca, 27 Şubat 2003 tarihinde yayımlanan 2003/12 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile e-Dönüşüm Türkiye Projesi'nin amaçları, kurumsal yapısı ve uygulama esasları belirlenmiştir.

e-Dönüşüm Türkiye Projesi'nin koordinasyonunu yürütmek, kamu kurumlarının bilgi ve iletişim teknolojisi yatırımları arasında eşgüdüm sağlamak ve bilgi toplumu olma yolunda atılması gereken adımlara ilişkin stratejileri belirlemek üzere 2003 yılı Mart ayında DPT bünyesinde Bilgi Toplumu Dairesi (BTD) kurulmuştur.
e-Dönüşüm Türkiye Projesi'nin Amaçları ve Yapılan Çalışmalar

2003/12 Sayılı Başbakanlık Genelgesi'nde belirtildiği üzere, e-Dönüşüm Türkiye Projesi'nin başlıca hedefi; vatandaşlarımıza daha kaliteli ve hızlı kamu hizmeti sunabilmek amacıyla; katılımcı, şeffaf, etkin ve basit iş süreçlerine sahip olmayı ilke edinmiş bir devlet yapısı oluşturacak koşulların hazırlanmasıdır.

Bu proje ile;

- Bilgi ve iletişim teknolojileri politikaları ve mevzuatının, öncelikle Avrupa Birliği müktesebatı çerçevesinde gözden geçirilerek yeniden düzenlenmesi, bu konuda eEurope + kapsamında aday ülkeler için öngörülen eylem planının Ülkemize uyarlanması,
- Vatandaşın, bilgi ve iletişim teknolojileri yardımıyla, kamusal alandaki karar alma süreçlerine katılımını sağlayacak mekanizmaların geliştirilmesi,
- Kamu idaresinin, şeffaf ve hesap verebilir hale getirilmesine katkıda bulunulması,
- Kamu hizmetlerinin sunumunda, bilgi ve iletişim teknolojilerinden azami ölçüde yararlanılarak iyi yönetişim ilkelerinin hayata geçirilmesine katkıda bulunulması,
- Bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımının yaygınlaştırılması,
- Bilgi ve iletişim teknolojisi alanında kaynak israfını azaltmak amacıyla, kamunun mükerrerlik arz eden veya örtüşen ilgili yatırım projelerinin bütünleştirilmesi, izlenmesi, değerlendirilmesi ve yatırımcı kamu kuruluşları arasında gerekli koordinasyonun sağlanması,
- Sektördeki özel sektör faaliyetlerine yukarıdaki ilkeler ışığında yol gösterilmesi amaçlanmaktadır.

e-Dönüşüm Türkiye Projesi'nin yürütülmesinde, günümüze kadar yapılan çalışmalardan, bilgi birikiminden ve oluşumlardan yararlanma yaklaşımı benimsenmiştir. Bu yaklaşım çerçevesinde, daha önce ülkemizin e-Avrupa+ Girişimine taraf olmasını takiben başlatılan e-Türkiye Girişimi kapsamında oluşturulan çalışma grupları yeniden düzenlenmiş ve 13 çalışma grubunun 8'e düşürülmesine karar verilmiştir. Bu dönemde yeniden düzenlenen çalışma grupları ve koordinasyonundan sorumlu kuruluşlar aşağıdadır:

1) Eğitim ve İnsan Kaynakları Çalışma Grubu: Milli Eğitim Bakanlığı
2) Teknik Altyapı ve Bilgi Güvenliği Çalışma Grubu: Ulaştırma Bakanlığı
3) Hukuki Altyapı Çalışma Grubu: Adalet Bakanlığı
4) e-Devlet Çalışma Grubu: Devlet Planlama Teşkilatı
5) e-Ticaret Çalışma Grubu: Dış Ticaret Müsteşarlığı
6) Standartlar Çalışma Grubu: Türk Standardları Enstitüsü Başkanlığı
7) e-Sağlık Çalışma Grubu: Sağlık Bakanlığı
8) İzleme Çalışma Grubu: Türkiye Bilişim Derneği

Çalışma grubu koordinatörleriyle 28 Mart 2003 tarihinden itibaren yapılan çalışmalar, Kısa Dönem Eylem Planı'nın (KDEP) hazırlanması ile neticelenmiştir.

4 Aralık 2003 tarih ve 2003/48 sayılı Başbakanlık Genelgesi'yle e-Dönüşüm Türkiye Projesi Kısa Dönem Eylem Planı uygulamaya konmuştur. Ayrıca söz konusu Genelge'yle e-Dönüşüm Türkiye İcra Kurulu oluşturulmuştur. Kurul'un sekreterya hizmetleri DPT Müsteşarlığınca yürütülmektedir.

Kısa Dönem Eylem Planının uygulamasının tamamlanmasından sonra, çalışma gruplarının katılımı ile, orta vadeli Bilgi Toplumu Stratejisinin hazırlanmasına kadar uygulanmak üzere bir yıl süreli 2005 Eylem Planı hazırlanmış ve uygulanmıştır.

2005 Eylem Planı ve uygulama sonuçlarına ulaşmak için tıklayınız.

2005 Eylem Planının uygulanması sonrasında 2005-2006 yıllarında Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı hazırlanarak 2006-2010 döneminde uygulanmak üzere 2006 yılı Temmuz ayında 2006/38 sayılı Yüksek Planlama Kurulu kararı ile yürürlüğe konmuştur.

Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı ile uygulamaya ilişkin Değerlendirme Raporlarına ulaşmak için tıklayınız.

Kurumlar arası işbirliğinin temini ile ortak ilke ve standartların uygulanması ve bilgi toplumuna dönüşüm sürecinde Bilgi Toplumu Stratejisinin etkin şekilde hayata geçirilmesi için ortak bir platform teşkil etmek üzere 2007/7 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile Dönüşüm Liderleri Kurulu oluşturulmuştur.

Kurul, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşar Yardımcısı başkanlığında toplanır. Kurulda, bakanlıkların yanı sıra Bilgi Toplumu Stratejisi eki Eylem Planında yer alan eylemlerden sorumlu kamu kurum ve kuruluşlarının strateji geliştirme birimi başkanları ile İcra Kurulu tarafından belirlenecek üniversite ve belediyelerin temsilcileri yer almaktadır.

Dönüşüm Liderleri Kurulu hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.

Bahse konu Genelge ile e-Dönüşüm Türkiye İcra Kurulunun üyesi Bakan ve üst düzey bürokrat sayısı ile katılımcı kamu ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri artırılarak, İcra Kurulunun yapısı güçlendirilmiştir.

e-Dönüşüm Türkiye İcra Kurulu hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.

2007/7 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile e-Dönüşüm Türkiye Danışma Kurulu da yeniden yapılandırılmıştır. e-Dönüşüm Türkiye Danışma Kurulu toplumun tüm kesimlerinin bilgi toplumuna geçiş sürecine etkin katılım ve desteğini sağlamak, birikimlerinden istifade etmek ve gerekli dayanışma ve işbirliği ortamını tesis etmek amacıyla faaliyet göstermektedir. Yeni e-Dönüşüm Türkiye Danışma Kurulu, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinden oluşmaktadır.

e-Dönüşüm Türkiye Danışma Kurulu hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.
TÜRKİYE e-DÖNÜŞÜMÜN NERESİNDE?
Uluslararası Karşılaştırmalar
Dünya Ekonomi Forumu tarafından 2001 yılından bu yana hazırlanan "Küresel Bilgi Teknolojisi" raporlarında, ülkelerin bilgi toplumuna geçişteki hazırlıkları ve bu konudaki çeşitli göstergeleri dikkate alarak bir sıralama yapılmaktadır. Bu sıralamanın yapılmasında, teknik altyapı göstergeleri kadar, ülkelerin hizmetlerin sunumu ve geliştirilmesindeki durumu, teknoloji üretme yetenekleri, insan sermayesi, hukuki düzenlemeleri gibi pek çok kriter değerlendirilmektedir.

Ülkelerin Bilgi Toplumuna Hazır Olma Durumu (Networked Readiness)
2007 - 2008
2008 - 2009
SIRA
ÜLKE
PUAN
SIRA
ÜLKE
PUAN
1
Danimarka
5.78
1
Danimarka
5.85
2
İsveç
5.72
2
İsveç
5.84
3
İsviçre
5.53
3
ABD
5.68
4
ABD
5.49
4
Singapur
5.67
5
Singapur
5.49
5
İsviçre
5.58
6
Finlandiya
5.47
6
Finlandiya
5.53
7
Hollanda
5.44
7
İzlanda
5.50
8
İzlanda
5.44
8
Norveç
5.49
9
Güney Kore
5.43
9
Hollanda
5.48
10
Norveç
5.38
10
Kanada
5.41
...
...
55
TÜRKİYE
3,96
61
TÜRKİYE
3,91
Toplam 127 ülke
Toplam 134 ülke
Kaynak: Dünya Ekonomi Forumu

Türkiye'nin Bilgi Toplumuna Hazır Olma Durumu (Networked Readiness)
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Değerlendirilen Ülke Sayısı
80
102
104
115
122
127
134
e-Hazırlık Sırası - Türkiye
50
56
52
48
52
55
61
Kaynak: Dünya Ekonomi Forumu
Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörü

Ülkemizde 2003 yılında 10,3 milyar dolar seviyesinde olan BİT pazarı, yıllık ortalama yüzde 18 büyüyerek 2008 yılında 23,8 milyar dolara ulaşmıştır. Sektör büyüklüğünün 2009 yılında 21,8 milyar dolara gerileyeceği tahmin edilmektedir. Sektörün yüzde 70'lik kısmını telekomünikasyon sektörü, yüzde 30'luk kısmını da bilgi teknolojileri sektörünün oluşturduğu değerlendirilmektedir.
Bilgi ve İletişim Teknolojilerine İlişkin Temel Göstergeler

Sabit telefon sayısı doyuma ulaşmış olmasına karşın mobil telefon abone sayısında artış sürmektedir. Genişbant abone sayısında oldukça hızlı bir büyüme yaşanmaktadır. Ancak, ulaşılan abone yoğunluk oranı henüz AB ve OECD ortalamalarının oldukça altında kalmaktadır.

Bilgi ve iletişim teknolojileri alanında önemli ve temel göstergeler olarak kabul edilen sabit telefon, mobil telefon, Internet kullanıcı yoğunluğu ve genişbant abone yoğunluğuna ait Türkiye ve Avrupa Birliği üye ülkelerine ait değerler aşağıda verilmektedir.

Sabit Telefon Abone Yoğunluğu: Ülkemizde, Avrupa genelinde de yaşanan sabit telefon aboneleri sayısında doygunluk seviyesine ulaşılması ve mobil haberleşmenin daha yaygın olarak kullanılması eğilimi etkili olmakta ve büyük bölümünde Türk Telekom'un hakim işletici olarak hizmet sunduğu ses iletimi piyasasında abone sayısı durağanlık göstermektedir. 2008 yılında Türkiye'de yüzde 24,5 olarak gerçekleşen sabit telefon abone yoğunluğu 2009 yılında düşmeye devam ederek yüzde 23,1 seviyesine gerilemiştir. 2008 yılı sonunda sabit telefon abone yoğunluğu AB üyesi ülkelerde yüzde 47'dir.
nak: Eurostat, BTK ve ITU verileri

Mobil Telefon Abone Yoğunluğu: 1994 yılından bu yana faaliyette olan GSM şebekesi 2000'li yılların başından itibaren hızlı bir büyüme göstermiştir. 2009 yılı sonu itibarıyla 62,8 milyon abone sayısına ulaşılmış ve abone yoğunluğu yüzde 88 seviyesinde gerçekleşmiştir. Avrupa Birliğinde bu oran 2008 yılında yüzde 119 seviyesindedir.

Kaynak: Eurostat, BTK ve ITU verileri

İnternet Kullanıcı Yoğunluğu: Genişbant altyapısındaki gelişmeler ile eğitim, e-Devlet ve e-Ticaret gibi alanlarda yaygınlaşan uygulamalar, internet kullanımına olan talebi artırmaktadır. İşyeri, internet cafe ve okul gibi internetin yaygın kullanıldığı mekanların yanı sıra düşen kişisel bilgisayar fiyatları ve düzenlenen ADSL kampanyaları ile özellikle evlerde internet kullanımımın yaygınlaştığı ve AB gösterge ortalamaları ile farkın giderek daraldığı görülmektedir.

Kaynak: Eurostat, TÜİK ve ITU verileri

Genişbant Abone Yoğunluğu: 2004 yılından bu yana hızla gelişen ADSL altyapısının yanı sıra internete erişim talebindeki artış genişbant kullanıcı sayısını hızla artırmıştır. 2009 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 6,8 milyona erişen genişbant abone sayısı ile yüzde 9 genişbant abone yoğunluğuna ulaşılmıştır. Genişbant abone yoğunluğu AB-27 üyesi ülkelerde 2009 yılında yüzde 23,9 düzeyine ulaşmıştır. Ülkemizde yerel ağın paylaşıma açılması ile alternatif işletmecilerin de faaliyet göstereceği genişbant pazarının önümüzdeki dönemde de hızlı büyümesini devam ettirmesi beklenmektedir.

Kaynak: Eurostat, BTK ve ITU verileri
Kamu Bilgi ve İletişim Teknolojileri Yatırımları

2002-2010 döneminde kamunun BİT yatırımlarına tahsis etmiş olduğu ödenekler aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Kamu Bilgi ve İletişim Teknolojileri Yatırımları (2002-2010)
Yıl
Proje Sayısı
2010 Yılı Fiyatlarıyla Ödenek (Milyon TL)
Değişim (%)
2002
203
478
-
2003
204
536
+12
2004
211
588
+10
2005
200
815
+39
2006
203
901
+11
2007
237
928
+3
2008
271
836
-10
2009
244
890
+6
2010
177
1 084
+22 
Kaynak: Yatırım Programları
Başlıca e-Devlet Proje ve Uygulamaları

e-Devlet hizmetlerinin münferit kurumsal uygulamalar yerine, bütünleşik bir yapıda sunulmasına, mükerrerliklerin ve kaynak israfının önlenmesine, kurum içi ve kurumlar arasında elektronik ortamda bilgi ve belge paylaşımına yönelik çalışmalar çeşitli kademelerde sürdürülmektedir. 18 Aralık 2008 tarihinde faaliyete geçirilen e-Devlet Ana Kapısı bu konularda önemli faydalar sağlayacaktır.

Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS), Kimlik Paylaşım Sistemi, Adres Kayıt Sistemi, Vergi Daireleri Otomasyonu Projesi (VEDOP I-II), Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP), Gümrük İdaresinin Modernizasyonu Projesi (GİMOP), Polis Bilgi Ağı (POLNET), Saymanlık Otomasyon Sistemi (Say2000i), e-Bildirge, MEDULA ve Başbakanlık Mevzuat Bilgi Sistemi yaygın olarak hizmet veren başlıca e-Devlet uygulamalarıdır. Merkezi Tüzel Kişilik Bilgi Sistemi (MTK), Araç ve Sürücü Bilgi Sistemi (ASBİS), Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) ve Çevrimiçi Çevre İzinleri Projesi gibi vatandaş ve iş dünyasına hizmet edecek önemli projelerin de tamamlanması ile e-devlet alanında önemli gelişmeler kaydedilecektir.

Avrupa Komisyonu adına 2001 yılından bu yana Cap Gemini firması tarafından yürütülen 20 temel kamu hizmetinin elektronik ortamda sunumu kıyaslama çalışmasına 2007 yılında Türkiye de dahil olmuştur. AB tarafından belirlenen 20 temel kamu hizmetinin tamamen elektronik ortamda sunumunda, 2007 yılı itibarıyla AB 27+ (AB27 ve Türkiye, İzlanda, İsviçre, Norveç) ortalaması yüzde 59 iken, Türkiye için bu oran yüzde 55'tir. Bu hizmetlerin elektronik ortamda sunumunda ulaşılan olgunluk seviyesi, AB 27+ için yüzde 76 iken, Türkiye'de yüzde 69 olarak gerçekleşmiştir. İş dünyasına sunulan hizmetlerin olgunluk seviyesi açısından ise Türkiye yüzde 86 ile yüzde 84 olan AB 27+ ortalamasının da üzerindedir. Kullanıcı odaklı hizmet sunumu, AB 27+ için yüzde 19, Türkiye için yüzde 12 seviyesindedir.

OECD tarafından 2006 yılında tamamlanan e-Devlet Türkiye Araştırmasına göre;

1- Türkiye e-devlet uygulamasında büyük çaplı ilerlemeler kaydetmektedir. Türkiye e-devlet alanında devleti daha etkin, etkili, şeffaf ve hesap verebilir kılmaya yönelik önemli kazanımlar elde etmiş bulunmaktadır. Türkiye, bu amaca yönelik olarak aşağıdaki hususlara odaklanmıştır:

- Mümkün olduğu kadar çok e-hizmet gerçekleştirmek yerine, elektronik ihale, sosyal güvenlik ve sağlık ödemelerinin elektronik ortamda yapılması, gümrük ve vergi tahsilatı gibi yüksek hacimli/yüksek getirisi olan hizmetlerin elektronik ortama taşınması.
- Vergi daireleri, Maliye Bakanlığı muhasebe birimleri, ulusal yargı ağı ve ulusal polis ağı gibi BİT ağları ile e-devletin altyapısının kurulması.
- Kimlik bilgilerinin yetkili kamu kurumlarınca paylaşılmasını sağlayacak, her gerçek ve tüzel kişiye tek bir kimlik numarası tahsisi yapılmasına dayanan vatandaş ve vergi numarası veri tabanının hazırlanması gibi projeler e-devletin gelişmesinde önemli kolaylaştırıcı faktörlerden birisi olmuştur.

2- Ölçülebilir nitelikte önemli sonuçlar elde edilmiştir; sosyal güvenlik sektörüne yapılan 2,5 milyon dolarlık e-devlet yatırımları sayesinde sahteciliğin önlenmesi ile yıllık 1 milyar dolar, etkinliğin artırılması ile de yılda yaklaşık 3 milyar dolar tasarruf sağlanmıştır. Sosyal güvenlik ödemeleri, kısmen e-devlet girişimlerinin mümkün kıldığı daha iyi kontrol sistemleri sayesinde, 2003'teki 12,5 milyar dolar seviyesinden 17,9 milyar dolara ulaşmıştır. Gelir vergisinin vergi daireleri yerine bankalar tarafından tahsili, vergi tahsilatı birim maliyetini 2 dolardan 0,35 dolara düşürmüştür.

Son Güncelleme Tarihi: 25 Mart 2010

BİLGİ TOPLUMU DAİRESİNDEN TEMİN EDİLMİŞTİR. (http://www.bilgitoplumu.gov.tr)

(Azmi GÜN) (KBS/GIS ve e-yönetişim uzmanı)